
W Vera C. Rubin Observatory zainstalowano zwierciadło wtórne
5 sierpnia 2024, 16:12W Vera C. Rubin Observatory zakończono instalowanie zwierciadła wtórnego. Zamontowane na Simonyi Survey Telescope 3,5-metrowe zwierciadło jest pierwszym stałym elementem systemu optycznego teleskopu. W kolejce do montażu czekają zwierciadło główne o średnicy 8,4 metra oraz LSST Camera, największy na świecie aparat cyfrowy. Vera C. Rubin Observatory, które powstaje za pieniądze amerykańskiej Narodowej Fundacji Nauki (NSF) oraz Biura Nauki Departamentu Energii ma rozpocząć nową erę badań w astronomii naziemnej. Obserwatorium ma rozpocząć pracę już w przyszłym roku.

Średniowieczna dieta. Jak przestrzegano zaleceń Kościoła po reformie kluniackiej?
2 sierpnia 2024, 09:52W średniowieczu religia odgrywała dużą rolę w różnych aspektach życia. Większość informacji na ten temat pochodzi z dokumentów, które w znacznej mierze opisują życie elit ówczesnych społeczeństw. Na szczęście współczesne metody badawcze pozwalają zarówno na zweryfikowanie tego co wiemy i wnioskujemy z dokumentów oraz zdobycie nowych informacji. Jedną z takich metod jest badanie izotopów w szkieletach zmarłych osób, co pozwala na przykład określić ich dietę.

Zagrożone nieloty Nowej Zelandii wycofują się na obszary, w których wyginęły ostatnie moa
26 lipca 2024, 11:09Zagrożone nielotne ptaki Nowej Zelandii wycofują się do refugiów, z których korzystały moa przed wyginięciem. O zjawisku takim poinformował międzynarodowy zespół pracujący pod kierunkiem naukowców z Uniwersytetu w Adelajdzie. Udało się nam pokonać przeszkody, które wcześniej uniemożliwiały badanie dynamiki sześciu wymarłych gatunków moa z tak dużą rozdzielczością, mówi jeden z głównych autorów badań, profesor Damien Fordham

Niespodziewane odkrycie w pracowni alchemicznej Tycho Brahe
25 lipca 2024, 09:07Tycho Brahe jest znany przede wszystkim ze swojego wkładu w rozwój astronomii. Był ostatnim wielkim astronomem sprzed czasów wynalezienia teleskopu. Zajmował się też, jak wielu naukowców w jego czasach, alchemią. Alchemicy trzymali swoje receptury w tajemnicy i Brahe nie był tutaj wyjątkiem. Dlatego też niewiele wiemy o tym, czym się zajmował. Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Danii przeanalizowali właśnie pozostałości z jego laboratorium i dokonali niespodziewanego odkrycia.

Udane testy morskie wielkiej łodzi z epoki brązu. Pływali takimi kupcy handlujący z Mezopotamią
24 lipca 2024, 13:18Przed dwoma tygodniami Uniwersytet Nowojorski Abu Zabi (NYU Abu Dhabi) oraz Zayed University przeprowadziły udaną próbę morską największej – bo 18-metrowej – repliki pełnomorskiej łodzi z wczesnej epoki brązu. Jednostka nazwana „Magan” – od starożytnej cywilizacji, która rozwijała się w tamtym regionie – powstała w ramach programu badawczego prowadzonego n a Zayed National Museum.

Niepokojące doniesienia z Brazylii przyczyną wydania Alertu Epidemiologicznego dla Ameryki
23 lipca 2024, 11:32Przed tygodniem Panamerykańska Organizacja zdrowia wydała Alert Epidemiologiczny, w którym wzywa kraje doń należące, by zwracały uwagę na przypadki martwych urodzeń i defektów neurologicznych u noworodków zarażonych wirusami wywołującymi gorączkę Oropouche. Alarm wydano pięć dni po tym, jak brazylijskie Ministerstwo Zdrowia opublikowało informację o zidentyfikowaniu czterech przypadków mikrocefalii (małogłowia) i jednego przypadku zgonu u noworodków, które mogą być powiązane ze wspomnianą chorobą.

Udało się ustalić, skąd pochodzą ilustracje z 1. wydania „O krasnoludkach i sierotce Marysi” Konopnickiej
17 lipca 2024, 08:38W 2016 roku Biblioteka Narodowa kupiła prawdziwy unikat, egzemplarz 1. wydania „O krasnoludkach i o sierotce Marysi” Marii Konopnickiej z 1896 roku. Wciąż jednak nie było wiadomo, skąd pochodzi 12 kolorowych litografii znajdujących się w książce. Wielu ekspertów uważało, że powstały one w Niemczech. Źródło ilustracji zostało odkryte przez Zespół ds. Badań nad Literaturą i Kulturą Dziecięcą, który pracuje na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM pod kierunkiem profesor Bogumiły Kaniewskiej.

Klocki LEGO z pyłu z meteorytu to dzieło inżynierów z Europejskiej Agencji Kosmicznej
12 lipca 2024, 11:01Od 20 czerwca do 20 września w niektórych sklepach firmy LEGO można oglądać klocki stworzone z pyłu z meteorytów. Autorem klocków nie jest jednak słynna duńska firma, a Europejska Agencja Kosmiczna. Jej inżynierowie chcieli sprawdzić możliwość tworzenia materiałów budowlanych bezpośrednio na powierzchni Księżyca. Z materiałów takich powstałaby stała księżycowa baza.

Geny powodujące przybieranie na wadze, przyspieszają dojrzewanie u dziewczynek
9 lipca 2024, 10:30Wiele genów, poprzez spowodowanie przybierania na wadze, może przyspieszać termin pierwszej miesiączki u dziewcząt. To zaś może prowadzić do wielu poważnych problemów zdrowotnych w późniejszym życiu, mówi profesor John Perry z University of Cambridge. Jest on członkiem międzynarodowego zespołu naukowego, który przeprowadził największe z dotychczasowych badań nad wpływem różnych wariantów genów na dojrzewanie dziewcząt.

Poznaliśmy szlak sygnałowy wywołujący migreny z aurą. To szansa dla chorych
5 lipca 2024, 08:38Miliony ludzi na całym świecie cierpią na migrenę, powtarzający się – najczęściej jednostronny – ból głowy, który może trwać nawet kilkadziesiąt godzin. W około 10% przypadków migrenę poprzedza aura, która objawia się mrowieniem, problemami ze wzrokiem, niedowładem czy zaburzeniami mowy. Duńscy naukowcy odkryli właśnie nieznany dotychczas mechanizm, w ramach którego białka z mózgu są transportowane do pewnej grupy nerwów czuciowych, gdzie powodują atak migreny z aurą. Odkrycie może doprowadzić do opracowania nowych metod leczenia migreny.